Oevers Waal bezaaid met bergen plastic en ander afval

WINSSEN - De oevers van de Waal liggen nog steeds bezaaid met afval. Dat blijkt uit de jaarlijkse voorjaarsmeting van het samenwerkingsverband Schone Rivieren. Maandag maken ze de landelijke resultaten bekend, maar Omroep Gelderland mocht die nu al inzien. Een groep burgerwetenschappers vond dit voorjaar meer dan 15.000 stuks afval langs de oevers van de Waal.

Het project Schone Rivieren begon in 2017 en sindsdien vinden er jaarlijks twee metingen plaats. Door niet alleen het afval op te ruimen, maar alle soorten afval ook te registreren en te onderzoeken, hopen onderzoekers de oorsprong van de troep te achterhalen.

IVN Natuureducatie, Plastic Soup foundation en stichting De Noordzee werken hierin samen. "Vanuit de rivieren stroomt veel afval de zee in, maar in het hele plaatje is er eigenlijk relatief weinig aandacht voor de rivieren", zegt Marijke Boonstra, onderzoeker en projectleider bij stichting De Noordzee. Met meer dan 500 onderzoekslocaties in Nederland en honderden vrijwilligers trekken ze als grootste burgerwetenschapsproject op het gebied van rivieren internationaal de kar.

De tekst gaat verder onder de reportage

Langs de oevers van de Waal zijn afgelopen voorjaar 63 locaties onderzocht. Per 100 meter oever werden er gemiddeld 240 stuks afval gevonden. Stukken afgebroken plastic folie werden het vaakst gevonden. Volgens Boonstra is dat de lastigste soort: "Daarvan is het gewoon ontzettend lastig te achterhalen waar het vandaan komt. Het is vaak losgescheurd, er staat geen informatie op, en het kan heel goed ergens uit het buitenland komen."

Lobby voor hergebruik

Maar wat kun je dan met die data? "We tonen hier mee aan dat er heel veel plastic verpakkingsmateriaal in de natuur terechtkomt, zoiets helpt in de lobby om meer in te gaan zetten op hergebruik van materialen of duurzame alternatieven."

Bekijk in onderstaand overzicht welk afval het meest voorkomt. De tekst gaat eronder verder.

Afval door recreatie

Volgens Boonstra zijn er momenteel nog ontelbaar veel terreinen waarop we winst kunnen behalen. Om te beginnen bij de mens zelf. "We zien bij de Waal bijvoorbeeld, maar zeker ook de gebieden waar de bevolkingsdichtheid hoger is, dat daar meer recreatie-afval is." Flesjes, blikjes, plastic zakken, verpakkingsmateriaal, snoeppapiertjes, mensen laten het allemaal achter. "Er zijn helaas nog veel plekken waar heel veel afval wordt gevonden, dus meer bewustwording is daarbij echt nodig."

Fabriek lekt plastic korreltjes

Toch is het niet alleen de consument, ook de industrie draagt een steentje bij aan de vervuiling, getuige de vele losse piepschuimdeeltjes die opduiken, maar ook de aanwezigheid van nurdles. Dat zijn kleine bolletjes microplastic die dienen als grondstof voor plastic producten.

Tijdens de laatste najaarsmeting van Schone Rivieren werden er in de IJssel nog grote hoeveelheden van gevonden. Ze bleken afkomstig van het bedrijf Daly Plastics in Zutphen. "Dat ging toen om een lekkage waardoor die korrels uiteindelijk in de rivier terecht zijn gekomen. Het bedrijf heeft inmiddels 100.000 euro geïnvesteerd in het oplossen van die lekkages bij hun fabriek", weet Boonstra, die blij is dat ze naast al het monitoren ook dit soort successen kunnen behalen.