'Heel veel frustratie' om lange wachttijden voor medische hulpmiddelen

NIJMEGEN - Het afgelopen jaar regende het klachten in de gemeente Nijmegen over de levering van medische hulpmiddelen zoals rolstoelen. Toch houdt de gemeente vast aan een contract met maar één leverancier, tegen het advies van deskundigen in. "Meerdere leveranciers had dit misschien kunnen voorkomen."

Het afgelopen jaar werden veel cliënten in Nijmegen geconfronteerd met lange wachttijden en afspraken die werden afgezegd. Zo beschreef zorginstelling Driestroom de situatie in een brief aan de gemeente in februari nog als 'kwalijk'. Afspraken werden niet nagekomen en leveringen verzet, aldus Driestroom. Een alternatief was er niet.

"Het advies om met meerdere leveranciers een contract af te sluiten ligt er al tien jaar", zegt hoogleraar Publieke Inkoop Fredo Schotanus. Meerdere leveranciers betekent namelijk keuzevrijheid voor inwoners en een alternatief bij leveringsproblemen, zegt hij. "Helaas heeft Nijmegen niet alle adviezen opgevolgd", zegt Schotanus. "Als ze met meerdere aanbieders in zee waren gegaan, dan was dit misschien niet gebeurd."

Makkelijker en goedkoper

Gemeenten kiezen toch voor één leverancier omdat het makkelijker is, denkt Schotanus. "Gemeenten zeggen vaak dat ze een intensieve relatie willen opbouwen met één partij. Maar volgens mij is de echte reden dat het makkelijker is. Je hoeft niet twee of meer partijen te coördineren. En het kan iets goedkoper zijn omdat je op grote schaal kan inkopen."

Meer dan de helft van de gemeenten kiest ervoor om het advies te negeren. Dat blijkt uit gegevens van TenderNed. Op deze website plaatsen gemeenten de opdrachten voor contracten met leveranciers. Uit een analyse van Omroep Gelderland blijkt dat van alle gemeenten die hun contract op de site plaatsten tussen 2016 en 2022, meer dan de helft een contract afsloot met slechts één leverancier.

'Monopoliepositie vermijden'

Nijmegen heeft sinds 2020 een contract met leverancier Welzorg. Wethouder Grete Visser zegt dat de gemeente in het vorige contract ook één leverancier had 'en dat verliep goed'. "Eén leverancier heeft het voordeel van een grote afzet en daardoor in de regel ook een scherpere prijs."

De keuze voor één leverancier gebeurde destijds tegen het advies in van een lokale commissie voor jeugd, maatschappelijke opvang en gehandicapten: 'Wij pleiten er voor dat de gemeente, om een monopoliepositie te vermijden, in principe met meer dan één leverancier in zee gaat', zo was het advies.

Contract verlengen

De gemeente Nijmegen heeft inmiddels de intentie uitgesproken om het contract met Welzorg vanaf 1 juni 2024 met twee jaar te verlengen. De wethouder noemt als reden onder meer 'rust creëren voor onze inwoners en werken aan een goede en duurzame relatie met Welzorg'. In een volgende aanbesteding zal 'onderzoek naar (...) het contracteren van meerdere leveranciers worden meegenomen.'

PvdA-raadslid Maartje Maas is van plan een motie in te dienen om toch met meerdere leveranciers afspraken te maken. "Er is heel veel frustratie van inwoners die nu afhankelijk zijn van één leverancier." Ook denkt Maas niet dat de kosten hoger zullen zijn. "Er zijn gemeenten die minder uitgeven per persoon dan Nijmegen. Die hebben wel met meerdere partijen een contract. En los daarvan, moeten we de kosten überhaupt zwaarder wegen dan kwaliteit?"

Bekijk hier hoe Ed moeite heeft om duwondersteuning te krijgen voor de rolstoel van zijn vrouw:

Raadsvragen

Om de problemen op korte termijn op te lossen, diende de PvdA in het najaar al vragen in over het inhuren van andere leveranciers naast Welzorg. Maas: "Volgens het contract mag dat." Uit navraag bij leveranciers Kersten en Medipoint blijkt dat beide bereid zijn mee te denken over hulp. Directeur René Martens van Medipoint: "Wij hebben op dit moment niet zulke grote issues. Wij willen en blijven graag meedenken en helpen in het geval van schrijnende gevallen."

Maar volgens wethouder Visser hebben alle leveranciers te maken met problemen als personeelskrapte en leveringsproblemen. Het aantal klachten is volgens de wethouder ook flink afgenomen, stelt ze in een brief aan de gemeenteraad. "Ik heb gemerkt dat ook bij Welzorg de urgentie wordt gevoeld. Ze zijn vol aan de slag gegaan met het verbeteren van de dienstverlening."