BALGOIJ - Dat er in Balgoij bijgebouwd moet worden, staat als een paal boven water. Maar hoeveel woningen er op de Maasakkers gaan én moeten komen, dat is compleet onduidelijk. De projectontwikkelaar zegt op verzoek van de gemeente 37 nieuwe woningen in te plannen. Vreemd genoeg is dat officieel bij niemand bekend.
Wat is er aan de hand?
In Balgoij is er, net als in de rest van Nederland, behoefte aan meer starterswoningen. Een enthousiaste groep jongeren ging daarom in 2018 samen aan de slag om een C.P.O. op te richten met behulp van de Stichting Leefbaar Balgoij, een overleggroep van inwoners uit het dorp. CPO betekent Collectief Particulier Opdrachtgeverschap wat erop neerkomt dat men de bouw zelf in de hand neemt. Samen met Bureau Bouwen in Eigen Beheer (BIEB) en de gemeente, werden er plannen gemaakt en locaties bekeken.
Op basis van het geaccepteerde dorpsplan, zei de wethouder in 2018 toe medewerking te verlenen aan een CPO-project met zo'n 11 starterswoningen. Belangrijke waarden zijn kleinschaligheid, rust, groen en behoud van de sociale cohesie. De CPO-groep kwam na een zoektocht uit op de Maasakkers, een locatie net ten noordwesten van het dorp. De grondeigenaren, de gebroeders Broekman, waren bereid om de grond te verkopen.
Het college van B&W besluit daarom in 2020 om in te stemmen met woningbouw in Balgoij-West onder de voorwaarde dat het aantal te realiseren woningen op deze locatie voor de komende tien jaar circa 25 bedraagt. Hierbij moet tenminste 50 procent in de categorie betaalbaar (huur of koop) vallen en moeten er 11 woningen worden ingezet voor het CPO-project.
En vanaf hier, gaat het aantal te bouwen woningen stijgen
Op 12 oktober 2021 komt de gemeente Wijchen met een intentieovereenkomst naar buiten tussen hen en de CPO-groep. Hierin staat dat "in het plangebied in totaal circa 32 woningen worden gerealiseerd, waarvan 12 woningen bestemd zijn voor de leden van de Vereniging in een prijsklasse van maximaal € 225.000,- v.o.n."
Daarnaast sluit de gemeente een intentieovereenkomst met de grondeigenaar en de Qubus Vastgoed Ontwikkeling B.V., de ontwikkelaar van de woningen. Hierin staat dat het gaat om de "circa 32 woningen, waarvan 12 woningen of kavels in beginsel zijn bestemd voor de leden van de Vereniging CPO, en waarbij de resterende woningen zijn bestemd voor woningen in de vrije sector. Van de 20 vrije sectorwoningen, worden er 5 woningen gerealiseerd in een prijsklasse tot maximaal € 325.000,- v.o.n.”
Dat betekent dat er dus 15 dure woningen gebouwd mogen worden, want in de overeenkomst staat: "de ontwikkelaar is vrij in het bepalen van de verkoopprijs van de kavels van de overige 15 vrije sectorwoningen in het plangebied."
Een bijzonder detail, los van het feit dat de CPO-groep niet meer zelf gaat bouwen, maar dit aan Qubus overlaat, dat deze laatste overeenkomst "onlosmakelijk verbonden met de overeenkomst die de gemeente voornemens is te gaan sluiten met de Vereniging CPO". Met andere woorden: als er helemaal niet gebouwd gaat worden, dan hebben de leden van de CPO-groep pech en krijgen zij geen huis.
Vraagtekens en verzet
De sprong van 25 naar 32 woningen roept niet alleen vragen op bij de leefbaarheidsgroep, maar stuit ook op verzet. "Nu worden er te veel woningen tegelijk gebouwd", laat Wilma Willems, vicevoorzitter van de Leefbaarheidsgroep in oktober vorig jaar aan RN7 weten. "Balgoij is maar klein en het karakter van het dorp is belangrijk." Ook zou het ten koste gaan van de sociale cohesie: "Als je geleidelijke instroom hebt, dan worden die mensen opgenomen in de samenleving en raken ze betrokken. Als je een hele grote uitbreiding hebt als dit dan kan dat dorp het niet meer aan."
Op 1 januari 2022 heeft Balgoij slechts 735 inwoners. Er wonen 280 huishoudens en er zijn in totaal 272 woningen.
Uit de ruimtelijke commissievergadering van 9 december 2021 blijkt waarom de gemeente Wijchen de sprong van 25 naar 32 woningen heeft genomen. "Het is een particuliere grondeigenaar en het is nou eenmaal zo dat deze een belang heeft; die wil daar ook wat aan verdienen", laat wethouder Geert Gerrits in de vergadering weten.
"De starterswoningen zijn goedkope woningen. Dus als je als particuliere grondeigenaar iets over wil houden, dan moet je het plan groter maken. ... Dat is een onderhandelingsspel en dat leidt uiteindelijk tot resultaat waarbij de kavel vergroot is tot de volledige kavel die de eigenaar in zijn bezit heeft en daar zijn een aantal, 7 woningen aan toegevoegd."
En hierna gebeurt iets bijzonders.
Ondanks dat de gemeente Wijchen blijft volhouden dat er 'circa' 32 woningen bijkomen, blijkt al heel snel, dat er weer een sprong is gemaakt, namelijk van 32 naar 37. In een participatiewijzer van april 2022 van Qubus Vastgoed, de ontwikkelaar, staat ineens dat er in totaal 37 woningen komen, waarvan 19 sociale/starterswoningen, 5 levensloopbestendige, 4 patiowoningen 9 vrijstaande woningen.
De ontwikkelaar, Qubus Vastgoed, laat per mail aan RN7 weten dat "al vrij snel nadat we een intentie overeenkomst met gemeente hebben gesloten, zijn het 37 woningen in plaats van 32 geworden”. Hij schrijft verder in zijn mail dat het het verzoek van de gemeente was, minder grote kavels en meer betaalbare woningen te bouwen; hieruit zijn de vijf extra geschakelde seniorenwoningen ontstaan. De gemeente Wijchen wil dit echter niet bevestigen, noch ontkennen.
Niet meer dan 40 woningen
RN7 sprak met een beleidsadviseur van de gemeente die aangaf, omdat de gemeente nog in de fase van ontwikkelen zit, ze nog niets openbaar kunnen delen. “Er zullen geen 120 woningen komen”, laat hij weten, maar “de projectontwikkelaar heeft ruimte om te schuiven met het aantal”. Op de vraag hoeveel marge er dan is, zegt hij dat ze niet boven de 40 woningen zullen uitkomen.
Op de vraag wie uiteindelijk bepaalt hoeveel woningen er komen, gaf hij duidelijk antwoord: “De zeggenschap over het aantal woningen is in overleg, maar de gemeente heeft een dikke vinger in de pap. De gemeente moet uiteindelijk akkoord gaan met het aantal en het hele plan; dus je zou kunnen zeggen dat de gemeente uiteindelijk de definitieve stem heeft.”
Qubus Vastgoed was niet meer bereikbaar voor commentaar. De gemeente verwacht dat het concept ontwerpbestemmingsplan binnen nu en een maand bij de gemeente zal binnenkomen en dan is het aan het college om hiermee in te stemmen voordat het plan ter inzage gelegd kan worden.