WIJCHEN - Marijke van Beek neemt dinsdagmiddag afscheid van de gemeente Wijchen. Vanaf vrijdag zal Renske Helmer-Englebert haar opvolgen. Van Beek werd in 2020 aangesteld als waarnemend burgemeester. Hoe was het voor Van Beek om in coronatijd te beginnen? Heeft ze genoeg kennis kunnen maken met de Wijchenaar? En heeft ze tips voor haar opvolger? RN7 ging met de oud-burgemeester in gesprek.
Van Beek heeft het besturen van Wijchen als een leuke periode ervaren. Toch was het voor haar lastig om tijdens de coronacrisis te beginnen. “Dat was natuurlijk een begin waar je niet om vraagt: een leeg gemeentehuis, geen ambtenaren, geen collega’s, een raad waar je geen kennis mee kunt maken, heel veel digitaal, etc. Dan heb ik het nog niet eens gehad over het kennismaken met de inwoners. Dat heeft twee jaar lang niet of nauwelijks kunnen plaatsvinden.”
Dood van Sebastiaan was 'ongelofelijk heftig'
Via een column in weekblad 'Wegwijs' en via sociale media probeerde Van Beek in contact te komen met de Wijchenaar. Eind 2020 overleed Sebastiaan Theloosen door een aanrijding met een postbezorger. Vlak daarna vond er een stille tocht plaats. “Een stille tocht kon eigenlijk niet in coronatijd. Ik heb toen contact opgenomen met de voorzitter van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, de heer Bruls. Ik heb toen gezegd: ‘ja we kunnen het niet door laten gaan, maar laten we eerlijk zijn: het gaat toch gebeuren’'. Ik heb natuurlijk ook zelf met die stille tocht meegelopen. Ondanks de afstand die je moest houden, kwam ik toch in gesprek met mensen.”
Voor Van Beek was de dood van Sebastiaan een groot dieptepunt tijdens haar waarnemend burgemeesterschap. “Dat was een heftige periode, vooral voor de familie en de echtgenote van Sebastiaan. Maar ook als burgemeester is dat ongelofelijk heftig en zo ontzettend verdrietig. Dat heeft enorme indruk gemaakt. Ik ben natuurlijk wel bij de vrouw van Sebastiaan op bezoek geweest. Je hoopt dat je troost kunt bieden. In ieder geval heb ik namens de Wijchense gemeenschap mijn medeleven kunnen betuigen”.
Begin 2022 begon Wijchen met het opvangen van Oekraïense vluchtelingen. Voor Van Beek was dit opnieuw een groot contactmoment. “We hebben toen een grote samenkomst gehad voor het kasteel. Wat ik gezien heb, is hoe snel -met behulp van organisaties en inwoners - de schouders eronder worden gezet in Wijchen. Daar was ik echt van onder de indruk.”
Het bezoeken van inwoners deed de waarnemend burgemeester wel vaker. Bijvoorbeeld bij het slachtoffer van het kermisongeluk in 2019. “Dat gebeurde voor mijn tijd, maar ik ben wel bij hem op bezoek geweest. Als je dan ziet hoeveel vrijwilligers aan aanpassingen van die woning hebben meegeholpen; dat is echt wel indrukwekkend.” Ook bezocht Van Beek, na de coronamaatregelen, oudere echtparen die bijvoorbeeld 60 of zelfs 75-jaar getrouwd zijn. “Die vertellen dan hoe Wijchen er vroeger uitzag; zo heb ik toch wel kennis kunnen maken met de inwoners.”
Het is een positieve raad die best kritisch kan zijn, maar die ook gericht is op oplossingen.
Van Beek kijkt positief terug op de Wijchense politiek. “Het is een positieve raad die best kritisch kan zijn, maar die ook gericht is op oplossingen en onderlinge polarisatie in principe uit de weg gaat. Vaak stellen wij de vraag: ‘wat willen wij als raad terugzien in een dergelijk plan of hoe kijken wij als raad tegen burgerparticipatie aan’. Dat vind ik een heel positief punt." Waar zij ook blij mee was, is dat het laatste half jaar de mensen na een debat niet meteen vertrokken, maar gezellig nog een tijdje bleven praten.
Fusie Druten Wijchen
Marijke van Beek werd aangesteld als waarnemend burgemeester. De gemeenten Wijchen en Druten waren van plan te fuseren. Toch voelde het voor Van Beek niet als haar taak om die fusie in goede banen te leiden. “Toen ik werd aangesteld, waren mijn eerste woorden naar de commissaris van de Koning: ‘een burgemeester gaat geen herindeling regelen; dat is een politiek besluit en dat moet genomen worden door het gemeentebestuur'.’’
“Toen ik kwam, dacht ik dat de fusie in een veel verder gevorderd stadium was. Op een gegeven moment moet je constateren dat het draagvlak onder de inwoners er niet is. Uiteindelijk heeft dat geleid tot een strategisch kompas, Wijchen 2035, met mij als portefeuillehouder. Dat is nu afgerond. Er ligt nu een prachtig document, waar veel inwoners, organisaties en ondernemers hun zegje over konden doen.”
Toekomst Wijchen
Van Beek ziet de toekomst van Wijchen rooskleurig in. “Het is een prachtige gemeente en de zaken zijn goed op orde. Als waarnemend burgemeester weet je dat er een einde aan komt. Ik ben natuurlijk al eerder burgemeester geweest en heb al vaker afscheid moeten nemen van een gemeente. Wel altijd met tranen in m'n ogen, vooral omdat ik het lastig vind om mensen achter te laten.”
Voor de toekomstige burgemeester Helmer-Englebert heeft Van Beek geen advies. “Wat ik wel heb gezegd in de organisatie: ‘Introduceer je burgemeester. Maak haar wegwijs in de gemeente.’ Ik vind een goede start belangrijk. Bij mij was het niks. Er werd tegen mij gezegd: ‘Hier is je telefoon en daar is je laptop.’ Dat was het. Zo wil je niet beginnen. Als je uit een totaal andere regio komt, wat bij Helmer-Englebert niet het geval is, en je moet het zelf maar uitzoeken, dan loop je wel een flinke achterstand op. Het is niet zo dat het bij elke gemeente hetzelfde aan toegaat. Je moet geïntroduceerd worden bij de medewerkers en de inwoners. Ik heb daar hard voor moeten werken."
Van Beek neemt dinsdag officieel afscheid van de gemeente Wijchen en gaat binnenkort ook verhuizen. Terug naar Twente. “Daar woont mijn familie. Ongetwijfeld heb ik nu meer tijd voor mijn zeven kleinkinderen. Dat vind ik ook leuk en fijn. Maar tegelijkertijd hebben mijn man en ik nog een huis in Zweden. Daar gaan we af en toe naartoe en we gaan binnenkort op vakantie naar Florida. We gaan ons dus zeker niet vervelen.”
Woensdagavond 23 november zendt RN7 een programma uit waarbij presentator Anton Adelaar in gesprek gaat met Marijke van Beek en Renske Helmer-Englebert. Deze zal de hele avond te zien zijn na het RN7 Regionieuws.